Wielkie święto innowacji i nauki za nami! W piątek, 22 października zakończył się Gdynia Explory Week.
To były trzy dni wypełnione debatami, spotkaniami i warsztatami. Wydarzenie odbyło się w formule hybrydowej. Zwieńczyła je gala wręczenia nagród dla najlepszych młodych innowatorów. I miejsce w Konkursie Naukowym Explory zajęła Nina Cielica, uczennica III Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza w Katowicach, która bada zachowania wirów formujących się w filiżance podczas procesu dyfuzji kawy i mleka oraz innych substancji.
Gdynia Explory Week to wydarzenie, które promuje naukę, a także święto miłośników technologii. W tym roku odbyła się jego jubileuszowa 10. edycja. Imprezę zorganizowano w formule hybrydowej. Prowadzący i niektórzy goście spotkali się w Gdyni. Transmisja na żywo była nadawana wprost z Parku Konstruktorów. Z kolei finaliści konkursu naukowego łączyli się zdalnie z jury.
Impreza rozpoczęła się w środę, 20 października i trwała trzy dni. W tym czasie odbyły się sesje i webinaria tematyczne online dotyczące świata nauki, innowacyjnych pomysłów, studiowania za granicą czy różnego rodzaju programów naukowych dla młodzieży. Z okazji jubileuszu zorganizowano również spotkania z laureatami poprzednich edycji konkursu Explory, a także warsztaty w 10 wybranych szkołach z całej Polski. Przeprowadzono je w: Warszawie, Gdańsku, Gościcinie, Jastrzębiu-Zdroju, Dębicy, Tarnowie, Włocławku, Ostrowie Wielkopolskim, Tuszynie i Kwidzynie.
Nie zabrakło również ciekawych debat. Jedna z nich odbyła się w piątek, 22 października. Zaproszeni goście rozmawiali o zaangażowaniu młodych ludzi i o tym, jak mogą oni rozwijać swoje pasje. W dyskusji „Młode talenty – jak możemy pomóc rozwinąć ich potencjał” wzięli udział: wiceprezydent Gdyni Katarzyna Gruszecka-Spychała, dr hab. Maria Bieniaszewska z Katedry i Kliniki Hematologii i Transplantologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz dr Sylwia Pawlak – dyrektor ds. innowacji w Grupie Lotos, a także jeden z laureatów poprzednich edycji konkursu Explory.
Gdynia Explory Week zakończył finał Konkursu Naukowego Explory dla młodych naukowców gotowych do podejmowania wyzwań. Mogą brać w nim udział osoby w wieku od 13 do 20 lat. Jego uczestnicy mają szansę pokazać swoje pomysły światu i skonsultować je z ekspertami, a także wygrać prestiżowe nagrody.
W tym roku do konkursu zgłoszono 160 projektów. 121 z nich zaprezentowano podczas regionalnych etapów we Wrocławiu, Warszawie, Olsztynie i Łodzi. Do finału zakwalifikowały się 33 projekty. Podczas Gdynia Explory Week ich autorzy przedstawili je zdalnie członkom jury.
I miejsce zajęła Nina Cielica, uczennica III Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza w Katowicach. Jury doceniło jej projekt „Huragan w filiżance”. Bada on zachowania wirów, które formują się podczas procesu dyfuzji kawy i mleka. W jego ramach autorka rejestruje kamerą termowizyjną i aparatem tworzenie się spirali podobnej do mechanizmów rządzących huraganami i chmurami burzowymi na Jowiszu oraz wirami wodnymi. Laureatka otrzymała stypendium naukowe w wysokości 10 tysięcy złotych, które ufundował mecenas Explory – Grupa Lotos. Weźmie też udział w jednym z najbardziej prestiżowych konkursów dla młodych talentów na świecie – Regeneron ISEF 2022.
II miejsce zdobyła Gabriela Szczepanik z XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie za projekt „Charakterystyka preferencji penetrowania pożytku w zależności od jego zróżnicowania gatunkowego przez wybranych przedstawicieli rzędów błonkoskrzydłych, muchówek, chrząszczy i motyli w kontekście działań rewitalizacyjnych przestrzeni zieleni miast i pól uprawnych”. Na podstawie swoich badań autorka stwierdziła, że pożytki monokulturowe nie stanowią długoterminowej bazy żywieniowej, a ich skład gatunkowy stanowi czynnik wykluczający obecność i możliwość zdobycia pożywienia. Szczepanik otrzymała stypendium naukowe w wysokości 7 tysięcy złotych na rozwój swojego projektu badawczego. Weźmie również udział w Regeneron ISEF w Stanach Zjednoczonych.
III miejsce przyznano drużynie, w której skład wchodzili: Martyna Łuszczek, Emilia Cywińska, Oliwia Raniszewska i Krystyna Samson. Uczennice reprezentowały: Uniwersyteckie Liceum Ogólnokształcące w Toruniu, Uniwersyteckie III Liceum Ogólnokształcące im. Adama w Katowicach oraz I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu. Doceniono je za projekt „Aquacollector – przenośne urządzenie do zbierania i degradacji zanieczyszczeń syntetycznych z akwenów”. Chcą one stworzyć mechanizm, który pozwoli zbierać i utylizować mikroplastik nagromadzony w akwenach. Urządzenie ma się wyróżniać prostą obsługą, mobilnością oraz niską ceną. W nagrodę autorki otrzymały stypendium w wysokości 5 tysięcy złotych.
Laureatów wybrało jury złożone z 15 autorytetów reprezentujących uznane instytucje naukowe i innowacyjne firmy. Przewodniczyła mu prof. Magdalena Mikołajczyk-Chmiela z Uniwersytetu Łódzkiego. Podczas gali przyznano również szereg wyróżnień i nagród specjalnych.
Nagroda prezydenta Gdyni trafiła do Macieja Uranowskiego z Katolickiego Liceum Księży Pallotynów w Chełmnie za projekt pod nazwą „Badanie ilości betuliny w pniarku brzozowym w zależności od rozwoju owocnika oraz składu grzybni”.
Swoją nagrodę przyznała również publiczność – internauci, którzy mogli głosować na ulubione projekty. Najwięcej głosów otrzymał projekt „Beeapp – pasieka na miarę XXI wieku”. Jego autorami są: Hubert Misiąg, Eryk Maśkiewicz, Michał Pędziński oraz Michał Knap z Zespołu Szkół Technicznych i ogólnokształcących im. Stefana Banacha w Jarosławiu.
Wśród finalistów nie zabrakło również gdyńskich akcentów. Nasze miasto reprezentowali Igor Rusiecki i Artur Kamieniecki, którzy w ciągu ostatnich miesięcy pracowali nad projektem nowoczesnego drona portowego USV „Czajka”. Idea skupia się na kontroli czystości wód portowych zgodnie z wizją portu przyszłości. To mała i tania platforma, pozwalająca jednemu lub kilku operatorom nadzorować stan wody na terenie całego basenu portowego, co sprawi, że ochrona środowiska wodnego będzie tańsza i skuteczniejsza.
Kolejny gdyński projekt to ExtremeBox, czyli inicjatywa Roberta Miśkiewicza, Bartosza Kostarczyka i Jana Łubińskiego. Uczniowie gdyńskiej Trójki skupili się na rozwiązaniu, które umożliwi pomiary parametrów geofizycznych (w tym meteorologicznych) prowadzonych w miejscach trudno dostępnych lub nieosiągalnych dla konwencjonalnych stacji. Cel to przede wszystkim stworzenie wieloparametrowego systemu pomiarowego, używanego w warunkach ekstremalnych, działającego autonomicznie i przez jak najdłuższy czas. Docelowe miejsce testowania to Spitsbergen, a po udanych testach – Antarktyda.
Młode naukowe talenty już teraz mogą zgłaszać swoje pomysły organizatorom rywalizacji. Trwa rekrutacja do kolejnej edycji Konkursu Naukowego Explory. Chętni mogą się zgłaszać do 7 stycznia 2022 roku.
Oprac. Martyna Rodzik
