Zastrzeż PESEL – warto być szybszym i przygotowanym, nim zadzwoni do nas oszust podający się za nasz bak i wyłudzi kredyt, który my będziemy spłacać. Rozwiązanie, które obowiązuje od piątku, 17 listopada, ma być bezpieczniejsze dla obywateli i prostsze.
Jak poinformowało Ministerstwo Cyfryzacji, rozpoczyna się proces, którego celem jest pełne wdrożenie zabezpieczenia naszych danych przed ewentualnymi konsekwencjami kradzieży tożsamości. Od piątku, 17 listopada, instytucje finansowe, notariusze i sądy rozpoczną proces wdrożenia nowego rozwiązania. Czas na to mają do 1 czerwca 2024 przyszłego roku. Wtedy ma już obowiązywać w pełni ustawa, na mocy której każdy, kto zastrzeże swój PESEL, a padnie ofiarą kradzieży tożsamości czy oszustwa, w konsekwencji którego przestępca wyłudzi kredyt, nie będzie musiał już takiego kredytu spłacać.
Rejestr do sprawdzenia
Na mocy ustawy od 1 czerwca 2024 roku wszystkie instytucje finansowe będą miały obowiązek sprawdzania rejestru PESEL przed udzieleniem pożyczki czy podpisaniem aktu notarialnego sprzedaży np. nieruchomości. Aktualnie to ofiara przestępstwa kradzieży tożsamości musi udowodnić, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie prawne lub finansowe. Media wciąż bowiem donoszą o różnych sposobach wyłudzenia danych. Złodzieje często stosują tzw. spoofing, czyli podając się za przedstawiciela banku, naciągają nieświadomego obywatela na autoryzację kredytu, który – finalnie – spłacić ma właśnie ofiara oszustwa.
Nowe przepisy, umożliwiające zastrzeżenie numeru PESEL w specjalnym rejestrze, zdejmą ten obowiązek z pokrzywdzonych. W przypadku zaciągnięcia zobowiązania w trakcie obowiązywania zastrzeżenia PESEL, instytucja finansowa nie będzie miała możliwości domagania się zaspokojenia roszczeń, np. spłaty długu.
Jak zastrzec swój numer PESEL?
Można to zrobić na kilka sposobów:
- osobiście w urzędzie gminy,
- online – korzystając z aplikacji mobywatel.gov.pl
W przypadku skorzystania z aplikacji mobywatel.gov.pl należy podjąć następujące kroki:
- wybierz sekcję Twoje dane, a następnie Rejestr Zastrzeżeń PESEL,
- wybierz „Zastrzeż PESEL” lub „Cofnij zastrzeżenie”, jeśli chcesz cofnąć zastrzeżenia.
Kto zweryfikuje zastrzeżenia?
Na mocy ustawy instytucje, które będą mogły weryfikować zastrzeżenia, to:
- banki/SKO,
- firmy pożyczkowe,
- firmy telekomunikacyjne,
- notariusze,
- sądy.
Kiedy zastrzeżenie PESEL będzie weryfikowane?
Celem ustawy jest zwiększenie bezpieczeństwa obywateli, którzy zastrzegą swój numer PESEL. Oto przykładowe czynności wymagające weryfikacji zastrzeżenia pożyczki, rachunek bankowy (konto), kredyt / pożyczka, karta kredytowa, leasing konsumencki, wydanie duplikatu karty SIM czy sprzedaż nieruchomości.
Zastrzeż PESEL. Co to daje?
Zastrzeż PESEL, bo w przypadku kradzieży naszej tożsamości nikt nie zaciągnie zobowiązania finansowego, wykorzystując twoje dane. Tym samym ogranicza to konsekwencję dochodzenia roszczeń wobec osoby, której ukradziono tożsamość. Celem rozwiązania jest zarówno zmniejszenie liczby przestępstw z użyciem cudzej tożsamości, jak i ograniczenie strat instytucji finansowych oraz samych obywateli, wynikających z wyłudzeń.
Oprac. Marek Lutowski
